2η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ του πατρός Δαμιανού

ΠΕΡΙ ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΟΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ

Η καθαρή προσευχή είναι έκφραση της αγνότητος της ψυχής και της καρδιακής αγάπης προς τον Θεό. Το να λέμε ότι προσευχόμαστε καθαρά σημαίνει ότι δίνουμε όλη την ύπαρξή μας στο Θεό πάντοτε με πνεύμα ηρεμίας και γαλήνης για να νιώσουμε την θεϊκή αγάπη του Θεού μέσα στην καρδιά μας. Πάντοτε μια προσευχή είναι υγιής όταν γίνεται με την καρδιά μας χωρίς τη βιασύνη της λογικής και επιθυμίες εσωτερικές. Μια ασθενής προσευχή έχει πολλούς λογισμούς περί πολλών πραγμάτων χωρίς να επικοινωνούμε καρδιακά με το Θεό και γίνεται κρύα η προσευχή μας χωρίς παλμό εσωτερικό. Γι’ αυτό οι βιαστικές προσευχές δεν αποδίδουν στην πνευματική ζωή του ατόμου διότι δεν καλλιεργεί την αγάπη προς τον Θεό.

Η καθαρή προσευχή είναι ο πολυτιμότερος μαργαρίτης της καρδιάς μας που δίνεται στο Θεό με παιδικότητα ψυχής και με ταπεινότητα καρδιάς. Το να θέλουμε να προσευχηθούμε καθαρά χρειάζεται: 1. αυτοσυγκέντρωση 2. έλεγχος του νου 3. ηρεμία λογισμών 4. καρδιακή ηρεμία 5. διαρκή προσευχή 6. ακατακρισία 7. σιωπή χειλέων 8. ζωντανή πίστη 9. ουράνιο πόθο και 10. αγάπη Θεού. Όλα αυτά καλλιεργούνται όταν επιθυμούμε να ζήσουμε το Θεό μέσα μας και να κινούμαστε μέσα στο πνεύμα της αγάπης του Θεού.

Εκείνος που επιθυμεί να αποκτήσει καθαρή προσευχή χρειάζεται να ασκεί την αδιάλειπτη προσευχή χωρίς περισπασμούς υλικούς και ανθρωπίνους για να μπορεί να ζήσει αυτό το οποίο επιθυμεί ο Θεός για τον ίδιο.

Η καθαρή προσευχή δεν διδάσκεται αλλά την διδάσκει το Άγιο Πνεύμα στον άνθρωπο με την άσκηση της αδιαλείπτου προσευχής.

Για να έχουμε καθαρή προσευχή δεν αρκεί μόνο να προσευχόμαστε αλλά χρειάζεται να έχουμε και καθαρή ζωή, δηλαδή αρετές, νηστεία, συμμετοχή στα μυστήρια της εκκλησίας για να μπορούμε να ολοκληρώσουμε την εν Χριστώ ζωή μέσα μας. Η καθαρή προσευχή δεν είναι αποτέλεσμα ενός έτους προσευχής αλλά η αγάπη που αυξάνεται μέσα μας για το Θεό και νιώθουμε με το χρόνο την παρουσία του Θεού. Η καθαρή προσευχή εξαγνίζει τον άνθρωπο με το χρόνο και τον καθαρίζει από κάθε αμαρτία και λογισμό άσχημο.

Η άσκηση της καθαρής προσευχής στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στο συναίσθημα του ανθρώπου που δίνει στο Θεό για να μπορεί να κατοικήσει το πνεύμα της αγάπης του Θεού μέσα του. Δεν κοιτάμε τους άλλους πως ζουν αλλά παρακολουθούμε τον εαυτό μας κατά πόσο εμείς νιώθουμε τη δύναμη της αγάπης του Θεού στην καρδιά μας. Δεν προσπαθούμε να μελετούμε τη ζωή των άλλων αλλά μελετούμε την αδυναμία του εαυτού μας για να μπορούμε να στηρίξουμε τα πάντα στο Θεό.

Η όλη πορεία μας για να αποκτήσουμε καθαρή προσευχή χρειάζεται όχι μόνο πόθος για το Θεό αλλά τελεία αγνότητα της ψυχής μας για να μπορεί να κατοικήσει το Φως του Θεού μέσα μας. Η ομορφιά της αληθινής εν Χριστώ προσευχής είναι η χαρά της παρουσίας του Αγίου Πνεύματος που μας γεμίζει και μας χαριτώνει με το χρόνο χωρίς να επιζητούμε τίποτα γήινο αλλά μόνο την άνωθεν ειρήνη του Θεού.

Ο καθαρός άνθρωπος αναζητά πάντοτε να έχει μια καθαρή καρδιά από κάθε τι για να μπορεί να ενώσει τον επίγειο κόσμο της ψυχής του με τον ουράνιο κόσμο του παραδείσου, ώστε να κατοικήσει μέσα του η θεανθρώπινη ζωή του Ιησού Χριστού. Πόσο όμορφο είναι να έχουμε καθαρή προσευχή! Πόσο ευλογημένο είναι να δίνουμε τη ζωή μας στην προσευχή! Πόσο αγγελικό είναι να ζούμε σαν τους αγγέλους στη γη! Όταν η αγάπη της καρδιάς μας γίνει η αγάπη του Θεού, τότε πλέον τα πάντα γύρω μας λειτουργούν με την αγάπη του Θεού, διότι όλα αυτά είναι αποτέλεσμα μιας καθαρής προσευχής. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αν δεν αυξήσουμε την αγάπη μας προς τον πλησίον μας δίνοντας ότι καλό έχουμε μέσα μας στον άλλον για να φανερώσουμε στο Θεό την αληθινή έμπρακτη αγάπη μας προς τον πλησίον μας, για να μπορέσουμε να μας δεχθεί ο Θεός κοντά Του, νιώθοντας ότι ο Θεός μας αγαπά πραγματικά με τη δική μας προσφορά στον άλλον.

Η ζωντανή προσευχή χρειάζεται υψηλό βαθμό καθαρότητος καρδιάς για να μπορεί να πορευθεί μέσα στο δρόμο της ταπεινώσεως και της ασκήσεως των αρετών. Είναι αλήθεια ότι όσο περισσότερο αγωνιζόμαστε για μια καθαρή καρδιά που είναι απελευθερωμένη από πάθη τότε η ψυχή μας φωτίζεται και αγιάζεται από τη χάρη του Παναγίου Πνεύματος. Όταν απαλλαχτούμε από τους πολλούς λογισμούς του κόσμου, τις επιθυμίες πολλών πραγμάτων και στηρίξουμε τα πάντα προς τον Θεό τότε αρχίζει η αναγέννηση της ψυχής του ατόμου και διδάσκεται να ζει απλά και αμέριμνα μέσα από την ταπεινή αγάπη που ασκεί νύχτα και ημέρα.

Η προσευχή μέσα από την καρδιά του ταπεινού ανθρώπου γίνεται φλόγα που φλογίζει την ύπαρξή του και όλος αναπέμπει ύμνους δοξολογίας και ευχαριστίας προς το Θεό, που κατορθώνει να ζήσει μέσα στον απερινόητο κόσμο της αγιότητος του Θεού και να θαυμάσει τον υπερτέλειο κόσμο της καθαρότητος του Φωτός του Θεού. Τότε πλέον η καθαρή προσευχή είναι ουράνια τελεία και αγγελική. Μακάρια η ψυχή η οποία αναζητά το δρόμο της καθαρής προσευχής για να μάθει να ζει στη γη, όπως θέλει ο Θεός για να μπορεί να δοξάζει το Θεό μέσα από την φωτεινή προσευχή του που είναι ένας ύμνος προς την τριαδική Θεότητα.

1η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ του π.Δαμιανού

ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ

«Ἔθελξας πόθῳ με Χριστέ, καί ἡλλίωσας τῷ θείῳ σου ἔρωτι».

Η καρδιά του ανθρώπου όσο αυξάνεται μέσα στην ενατένιση του Θεού καλλιεργεί τη κοινωνία με το Θεό. Το να ζει κάποιος τη προσευχή δεν είναι ανθρώπινο κατόρθωμα αλλά αποτέλεσμα της θείας χάριτος που αυξάνει την αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο. Δεν μπορούμε να κατανοήσουμε τι σημαίνει αληθινή προσευχή εάν δεν παρακαλέσουμε το Θεό να μας μάθει να προσευχόμαστε με την καρδιά μας. Θεωρείται το δυσκολότερο έργο της πνευματικής ζωής το να μπορούμε να αφεθούμε στα χέρια του Θεού με ένα ολοκληρωτικό δόσιμο της ψυχής μας προς το Θεό. Αυτό το οποίο πρέπει να ζητάμε από το Θεό είναι να μας μάθει να προσευχόμαστε με την καρδιά μας. Αυτό δεν είναι εύκολο έργο διότι ο Θεός χαρίζει στον άνθρωπο το να μπορεί να προσεύχεται με την καρδιά του. Ο απερίσπαστος νους, η απλότητα ζωής, η παιδικότητα σκέψεως και η ταπεινότητα της ζωής δεν διδάσκουν την καρδιακή προσευχή αλλά βοηθούν το να μπορείς να πλησιάσεις το Θεό πια αγνά και αγαθά.

Ο σκοπός του προσευχόμενου δεν είναι να μάθει να προσεύχεται απλά και νοητικά αλλά καρδιακά και πνευματικά. Η καρδιακή προσευχή κατορθώνεται με το άγγιγμα της ψυχής μας στα μυστήρια του Θεού. Γεύεται την άνωθεν ειρήνη του Θεού, την κοινωνία της αγάπης του Θεού, τη χάρη του Παναγίου Πνεύματος και την αγάπη Του.

Η προσευχή δεν διδάσκεται αλλά μαθαίνεται μέσα από την προσευχή. Ο μόνος διδάσκαλος της προσευχής είναι το Άγιο Πνεύμα, που φωτίζει τον άνθρωπο το πως να προσευχηθεί ο καθένας αναλόγως της δεκτικότητας του, είναι και ανάλογη η χάρις του Θεού, δηλαδή η θεία επίσκεψις, την οποία ζει ο καθένας διαφορετικά. Η προσευχή γίνεται καθαρή όταν ο νους είναι απλός και δεκτικός το να σκέπτεται όσο μπορεί περισσότερο τον Θεό και αφήνεται στο θέλημα του Θεού με τρόπο απέριττο χωρίς επιθυμίες.

Η προσευχή είναι ο ουρανός της καρδιάς του ταπεινού ανθρώπου που προσηλώνεται σε απόλυτο βαθμό στην αγάπη του Θεού, και αναζητά το Φως του Θεού μέσα από την ψυχή του. Η κατάνυξη, η ευλάβεια, η σεμνότητα οδηγούν στην απλότητα της προσευχής, η οποία γίνεται με όμορφο και απλό τρόπο. Το να έχουμε κατάνυξη στην προσευχή μας χρειάζεται δύναμη ψυχής, συντριβή καρδιάς, δάκρυα μετανοίας για να μπορούμε να πλησιάσουμε τα πάθη του Κυρίου και τη ζωή Του μέσα από τη συνεχή ενθύμηση των θείων παθών Του.

Η προσευχή καλλιεργείται μέσα από τη συνεχή προσευχή η οποία γίνεται σιωπηλά, νοητικά, καρδιακά για να φθάσουμε στην θεωμένη προσευχή που πλέον δεν ζούμε για τον κόσμο αλλά ζούμε για το Θεό. Ο νους αγνίζεται από κάθε τι επίγειο. Η καρδιά συγκλονίζεται από το μεγαλείο της αγάπης του Θεού. Η ψυχή γαληνεύει και γίνεται ουράνια. Το δε σώμα αλλοιώνεται από την θεία Χάρη. Τα πάντα ζουν στον κόσμο του Θεού. Το να γευθούμε τη ζωντανή παρουσία του Θεού, τότε όλη η ύπαρξή μας ζει υπερκόσμια και αγγελικά.

Η προσευχή πάντοτε συνδυάζεται με το βαθμό της αγάπης προς το Θεό. Το να ζήσουμε όπως επιθυμεί ο Θεός, είναι ανάγκη να ξεφύγουμε από το εγώ μας και να δώσουμε τον εαυτό μας στην αγάπη του Θεού για να γίνουμε όλο αγάπη για το Θεό χωρίς να αγαπούμε αυτό που είμαστε αλλά αυτό που επιθυμεί ο Θεός για μας. Αυτό το μαθαίνουμε μόνο μέσα στη θερμή προσευχή που ζωντανεύει η παρουσία του Θεού και αποκαλύπτονται τα μυστήρια του Θεού μέσα μας με μυστηριακό τρόπο που παραμένουν άγνωστα για τους άλλους και γνωστά για τον αγαπώμενο της προσευχής.

Το μεγαλείο της ομορφιάς της προσευχής κρύβεται στον πόθο της καρδιάς μας για να ζήσουμε το Φως της αγάπης του Θεού. Όσο αυξάνεται ο χρόνος της προσευχής μας μαθαίνουμε μέσα από τη σιωπή το πόσο μεγαλειώδης είναι η αγάπη του Θεού και το πόσο αγαπά ο Θεός τον άνθρωπο. Η ψυχή ομορφαίνει μέσα από τη διαρκή προσευχή, την ταπείνωση της ζωής και το δόσιμο της καρδιάς μας στον Θεό και στον πλησίον μας. Όσο ο νους του ανθρώπου γλυκαίνεται από την προσευχή τόσο η καρδιά φλέγεται από την αγάπη του Θεού. Ο νους είναι ο προθάλαμος της καρδιάς για να φθάσει στην τελειότητα (κατά δύναμη) της κοινωνίας με το Θεό. Ο νους βοηθά να προσευχόμαστε στο Θεό με τη θέλησή μας για να μπορούμε να εισέλθουμε στην καθαρή προσευχή η οποία αποδίδεται με ταπεινά συναισθήματα αγάπης για να ανυψωθούμε στην θεωρία του Θεού. Τα πάντα εξαρτώνται από την καρδιά του ανθρώπου, το πόσο δίνεται στον Θεό με αγάπη, το πόσο φλέγεται η καρδιά του ανθρώπου για το Θεό και το πόσο ανυψώνεται ο νους του προς Αυτόν.

Η προσευχή είναι η αγάπη της καρδιάς προς το Θεό, που εκφράζεται με δάκρυα αγάπης, μετανοίας και απλότητας Αυτόν. Το να ζούμε την προσευχή την εκφράζουμε με λόγια απλά και ταπεινά :

Κύριε, η αγάπη της καρδιάς μου σ’ αγαπά,

τρυφερά, παιδικά και απλά.

Κύριε, νοσταλγώ την παιδικότητα της αγάπης μου

για να αγγίξω την καθαρότητα και την αγιότητα της καρδιάς σου.

Κύριε, ποθώ τον γλυκασμό της αγάπης σου

και την ευωδία της θείας παρουσίας Σου.

Κύριε, ταπεινά δέομαι στην πλούσια αγάπη Σου

και σε παρακαλώ ελέησόν με με την πλούσια ευσπλαχνία Σου.

Κύριε, ποθώ να ζω την αγάπη Σου μέσα από την αγάπη της καρδιάς μου

για να νιώσω το σταυρό του πόνου της καρδιάς Σου,

για να μάθω να ταπεινώνομαι καρδιακά χωρίς να δίνομαι

στα πράγματα του κόσμου αλλά στην ταπείνωση της ζωής Σου,

με μοναδικό σκοπό να σε ποθώ με όλη την καρδιά μου.

Κύριε, η ψυχή μου σιωπά μπροστά στο μεγαλείο της αγάπης Σου

και δέεται ταπεινά να με ελεήσεις τον αμαρτωλό.

Κύριε, η καρδιά μου βοά για την αγάπη της καρδιάς Σου

και σε παρακαλώ μάθε με να προσεύχομαι με την καρδιάς μου

για να μπορώ να ζω τα μυστήρια των παθών Σου.

Κύριε, ελέησόν με!

Κύριε, ελέησόν με!

Κύριε, ελέησόν με!

50 συμβολες για την πνευματικη ζωή του πατρός Δαμιανοῦ

ΠΡΟΣΕΞΕ:

1. Νά εχεις αγωνιστικότητα στήν πνευματική ζωή σου.

2. Νά συγκεντρώνεσαι στόν εσωτερικό κόσμο σου.

3. Ο στόχος σου ειναι η ενωση μέ τό Θεό.

4. Νά εισαι μακρόθυμος πάντοτε, σέ οτι κι αν σου συμβει στή ζωή σου

η στή ζωή των αλλων γιά νά μήν απωλεσθεις εσύ η οι αλλοι.

5. Οσο πιό αδύνατος νιώθεις, τόσο περισσότερο σέ βοηθει ο Θεός.

6. Νά μήν αφήνεσαι στά συναισθήματα σου (θυμός, οργή).Νά τά ελέγχεις.

7. Νά προσέχεις τήν υπερηφάνεια,διότι αυτή διώχνει τό Θεό από τόν ανθρωπο.

8. Νά βρίσκεις χρόνο περισσότερο γιά νά προσεύχεσαι, διότι βοηθει στήν

πνευματική ζωή σου. Νά προσεύχεσαι εσωτερικά μετά δακρύων καί πόνου.

9. Νά ελαττώσεις τίς απαιτήσεις σου καί νά απλοποιήσεις τήν ζωή σου.

10. Νά εισαι πραος καί ταπεινός καί νά μήν κρίνεις κανένα.

11. Μάθε νά σιωπας καί εχεις πολλά νά ωφεληθεις. Νά αγαπας τή σιωπή.

12. Αν απογοητεύεσαι νά βοηθεις κάποιον καί θά αισθάνεσαι καλύτερα.

13. Νά εχεις υπομονή καί νά μήν αγχώνεσαι.

14. Νά αφιερώνεις μιά μέρα τήν εβδομάδα στό Θεό.

15. Τί στερήθηκες γιά τό Θεό σήμερα; Ποιά καλή πράξη εκανες σήμερα;

16. Ισχυροποιήσου εσωτερικά χωρίς νά κάμπτεσαι από τίς αδυναμίες σου.

17. Νά τηρεις πλήρη αταραξία μέσα σου καί νά εισαι ευγενικός μέ ολους.

18. Νά ξεκινας τήν ημέρα σου μέ αισιοδοξία, ξεχνωντας τήν προηγούμενη.

19. Νά σκέπτεσαι καί νά πράττεις οπως ενας αγιος

20. Λέγε τακτικά τήν προσευχή του Αγίου αρσενίου:¨Θεέ μου, μήν μέ

εγκαταλείπεις με , κανένα αγαθό δέν εκαμα ενώπιόν σου αλλά δός μου

γιά τήν ευσπλαγχνία Σου νά βάλω αρχή΄΄.

21.¨Σήμερα πρέπει νά κάνω κάτι περισσότερο καί καλλίτερο από εκεινο

πού εκανα χθές΄΄( Μέγας Παΐσιος).

22. .Παρακολούθησε τήν καρδιά σου σ΄ολη τήν ζωή σου καί προσπάθησε νά

διακρίνεις τί τήν εμποδίσεινά ενωθει μέ τόν Πανάγαθο Θεό.

23.Κάθε λεπτό νά εισαι οφθαλμός φωτεινός γιά νά αντιλαμβάνεσαι τούς

λογισμούς του πονηρου. ¨Πρό οφθαλμων εχων πάντοτε τόν Χριστόν΄΄.

24.Νά θέτεις τόν εαυτό σου κάτω απ΄ολα τά δημιουργήματά του Θεου.

25. Νά εισαι ανθρωπος μέ δυνατή θέληση καί απλή καρδιά.

26. Νά πολεμας τήν αμαρτία μόλις εμφανισθει.

Πρέπει νά συντριβει από τήν εμφάνισή της.

27. Νά κρατας τίς αρετές σου κρυφές γιά νά μήν χαθουν από τήν κενοδοξία

οι καρποί των αρετων σου.

28. Οσοι θέλουν νά αποκτήσουν αρετές δέν ολογοψυχουν στίς πτώσεις,

αλλά συνεχίζουν τόν αγώνα μέ ζηλο΄΄( Αββας αμμωνας)

29. Νά ασκεισαι καθημερινως στήν αγία Ταπείνωση καί Αγάπη.

30. Νά αγωνίζεσαι νά εισαι καθαρώτερος καί φωτεινότερος από τίς ακτινες

του ηλίου γιά νά μήν σέ εγκαταλείπει τό Αγιον Πνευμα.

31. Νά παρακολουθεις μετά προσοχης τίς επιθέσεις των λογισμων καί υπελόγισε

ποιος λογισμός επετέθη πρωτος καί ποιος δεύτερος, πόσο χρόνο παρετάθη

η προσβολή καί τέλος εάν η επίθεση υπηρξε ισχυρότερη από τήν προηγούμενη

ημέρα. Από τήν ερευνα αυτή βγάζεις το συμπεράσματα διά της βοηθείας

της Χαριτος του Θεου, τήν ιδική σου καρτερικότητα καί πρόοδον

καί τήν συντριβή του εχθρου.( Αμμα Θεοδώρα).

32. Νέκρωσε τόν κόσμο μέσα σου. Διωξε κάθε γήϊνη επιθυμία.

33. Η πιό σωστή τακτική αγωνος ειναι η αμεση επίκληση της βοηθείας

του Θεου, η προσευχή. Η προσευχή νά περνα μέσα από τήν καρδιά σου

καί νά ειναι η αναπνοή της ψυχης σου.Νά εχεις συνεχής προσευχή.

34.Σέ κά­θε πρά­ξη της ζωης σου νά ρωτας: Αυ­τό πού κά­νω μέ βο­η­θει πνευ­μα­τι­κά,

μέ βο­η­θει νά γί­νω κα­λύ­τε­ρος, πιό α­λη­θι­νόςεν Χριστω αν­θρω­πος;

35.Οποιος προσπαθει νά τηρει τό Λόγο του Θεου, εκεινος κατορθώνει μεγάλα

καί θαυμαστά εργα.Νά εχεις βαθειά πίστη, φλογερή πίστη.

36.Νά ευλαβε`ισαι περισσότερο των αιωνίων βασάνων γιά νά μήν αποξενωθεις

της ταπεινώσεως καί της γλυκύτητος του Κ. Ι. Χριστου.(Μέγας Παχώμιος).

37. Η κάθε στιγμή της ζωης σου, νά ειναι ευάρεστη καί αφιερωμένη στό Θεό.

38. Νίκησε μέ κάθε τρόπο τήν αμέλεια, η οποία ειναι η αιτία κάθε κακου.

39. Απόκτησε ελεος γιά ολους τούς ανθρώπους γιά νά εχεις παρρησία στό Θεό.

40. Σέ κάθε εργο σου νά προηγειται η σωφροσύνη του σώματος σου

καί η καθαρότητα της συνειδήσεώς σου.

41. Τρία προτερήματα νά εχεις:Καθαρότητα καρδίας- συμμετρία λόγου

- καί τό αδιάκριτο της υπακοης μέχρι θανάτου.

42. Νά καθαρίζεις τή συνείδηση σου μέ φόβο Θεου

καί αληθεία μέχρι καί του μικροτάτου διανοηματός σου.

43. Νά εχεις μνήμη Θείου Πάθους, μνήμη θανάτου, μνήμη Θεου

καί μνήμη προτέρας διαγωγης.

44. Μήν αποβλέπεις σέ αναπαύσεις ενω ευρίσκεσαι σωματικά σ΄ αυτόν τόν

κόσμο. Ουτε ποτέ νά εμπιστευθεις τόν εαυτό σου, οταν τόν βλέπεις νά

ησυχάζει από τόν πόλεμο των παθων.(Αββας αμμωνας)

45. Μήν εμπιστεύεσαι τούς λογισμούς σου, αλλά νά τούς εξετάζεις.

46. Νά ελεγχεις τίς σκέψεις σου οταν σιωπας καί οταν ομιλεις. Νά ελέγχεις

τόν υπνο σου καί νά εισαι εν γρηγόρσειοταν κοιμασαι.

47. Τά χαρίσματα πού εχεις ανήκουν στό Θεό. Τίποτα δέν εχεις δικό σου.

48. Δωσε αιμα. Παρε πνευμα. Νά εχεις ασκητικότητα καί θεοσεβη νου.

49. Νά φυλάττεις σ΄ολη τή ζωή σου τίς δέκα αρετές καί θά σωθεις:

¨ΥΠΟΜΟΝΗ-ΑΓΑΠΗ-ΣΩΦΡΟΣΥΝΗ-ΠΡΑΟΤΗΤΑ-ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ-ΣΙΩΠΗ-

ΝΗΣΤΕΙΑ-ΠΡΟΣΕΥΧΗ-ΑΤΑΡΑΞΙΑ ΨΥΧΗΣ.

50. Λάθας Βιώσας=Νά κρύβεσαι από τούς ανθρώπους χωρίς νά γνωρίζει κανείς τίποτα γιά σένα.

¨ ΠΡΟΣΕΧΕ ΣΕΑΥΤΩ, ΙΝΑ ΠΡΟΣΕΧΕΙΣ ΤΩ ΘΕΩ΄΄

ΑΡΕΤΕΣ ΜΟΝΑΧΟΥ

1. ΠΙΣΤΗ.

2. ΑΓΑΠΗ.

3. ΝΗΣΤΕΙΑ + ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ= ΠΕΙΝΑ + ΔΙΨΑ

4. ΑΓΡΥΠΝΙΑ= ΣΤΕΡΗΣΗ ΥΠΝΟΥ= ΟΛΙΓΟΫΠΝΙΑ

5. Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ =ΠΛΗΡΗΣ ΕΝΩΣΗ ΜΕ ΤΟ ΘΕΟ=

ΔΙΑΡΚΗΣ ΕΝΩΣΗ ΜΕ ΤΟ ΘΕΟ= ΑΔΙΑΛΕΙΠΤΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ.

6. ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΑΠΕΙΝΟΦΡΟΣΥΝΗ.

7. ΗΣΥΧΙΑ ΚΑΙ ΣΙΩΠΗ.

8. ΑΚΤΗΜΟΣΥΝΗ.

9. ΔΙΑΚΡΙΣΗ.

10.ΑΠΑΘΕΙΑ= ΧΩΡΙΣ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ

11.ΚΑΘΑΡΟΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ.

12.ΥΠΟΜΟΝΗ.

13.ΑΣΚΗΤΙΚΟΤΗΤΑ.

14.ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ.

15.ΑΥΤΑΠΑΡΝΗΣΗ=ΣΤΕΡΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΝΤΩΝ

16.ΔΑΚΡΥΑ.

17.ΑΣΗΜΟΤΗΤΑ= ΑΦΑΝΕΙΑ.

18.ΟΥΡΑΝΙΟΣ ΝΟΥΣ.

19.ΑΜΕΡΙΜΝΗΣΙΑ + ΑΠΡΑΞΙΑ

40 ΠΑΘΗ ΚΑΙ 40 ΑΡΕΤΕΣ

ΠΑΘΗ

1. ΑΔΙΚΙΑ

2. ΑΠΟΓΝΩΣΗ

3. ΑΡΓΟΛΟΓΙΑ

4. ΑΥΘΑΔΕΙΑ

5. ΑΥΤΑΡΚΕΙΑ

6. ΔΙΑΒΟΛΗ

7. ΒΛΑΣΦΗΜΙΑ

8. ΓΑΣΤΡΙΜΑΡΓΙΑ

9. ΥΒΡΕΟΛΟΓΙΑ

10.ΑΓΡΙΟΤΗΤΑ

11.ΖΗΛΕΙΑ

12.ΘΥΜΟΣ

13.ΙΣΧΥΡΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗ

14.ΚΑΤΑΚΡΙΣΗ

15.ΚΕΝΟΔΟΞΙΑ

16.ΧΛΕΥΑΣΜΟΣ

17.ΜΕΘΗ

18.ΜΙΣΟΣ

19.ΟΚΝΗΡΙΑ

20.ΟΡΓΗ

21.ΠΕΡΙΕΡΓΕΙΑ

22.ΠΛΕΟΝΕΞΙΑ

23.ΠΟΛΥΛΟΓΙΑ

24.ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ

25.ΠΟΝΗΡΙΑ

26.ΠΟΡΝΕΙΑ

27.ΡΑΘΥΜΙΑ

28.ΑΝΘΡΩΠΑΡΕΣΚΕΙΑ

29.ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑ

30.ΦΘΟΝΟΣ

31.ΦΙΛΑΥΤΙΑ

32.ΦΙΛΗΔΟΝΙΑ

33.ΦΙΛΟΔΟΞΙΑ

34.ΦΥΛΑΡΓΥΡΙΑ

35.ΧΑΙΡΕΚΑΚΙΑ

36.ΘΡΑΣΟΣ

37.ΟΛΙΓΟΠΙΣΤΙΑ

38.ΑΣΕΒΕΙΑ

39.ΑΙΣΧΡΟΤΗΤΑ

40.ΑΠΛΗΣΤΙΑ

ΑΡΕΤΕΣ

1. ΑΓΑΠΗ

2. ΑΓΝΟΤΗΤΑ

3. ΑΝΔΡΕΙΑ

4. ΑΟΡΓΗΣΙΑ

5. ΑΥΤΟΜΕΜΨΙΑ

6. ΔΑΚΡΥΑ

7. ΔΙΑΚΟΝΙΑ

8. ΔΙΑΚΡΙΣΗ

9. ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ

10.ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑ

11.ΕΙΡΗΝΗ

12.ΕΛΕΗΜΟΣΥΝΗ

13.ΕΛΕΟΣ-ΕΥΣΠΛΑΓΧΝΙΑ

14.ΕΛΠΙΔΑ ΠΡΟΣ ΤΟ ΘΕΟ

15.ΕΠΙΓΝΩΣΗ

16.ΖΗΛΟΣ ΘΕΟΥ

17.ΗΣΥΧΙΑ

18.ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑ ΚΑΡΔΙΑΣ

19.ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ

20.ΜΑΚΡΟΘΥΜΙΑ

21.ΜΕΤΑΝΟΙΑ

22.ΜΕΤΡΙΟΠΑΘΕΙΑ

23.ΜΝΗΜΗ ΘΑΝΑΤΟΥ

24.ΝΗΣΤΕΙΑ

25.ΠΙΣΤΗ

26.ΠΙΣΤΟΣ

27.ΠΡΑΟΤΗΤΑ

28.ΠΡΟΣΕΥΧΗ

29.ΠΤΩΧΕΙΑ

30.ΣΙΩΠΗ

31.ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ

32.ΣΥΝΕΣΗ

33.ΣΩΦΡΟΣΥΝΗ

34.ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ

35.ΥΠΑΚΟΗ

36.ΥΠΟΜΟΝΗ

37.ΦΟΒΟΣ ΘΕΟΥ

38.ΦΩΤΙΣΜΟΣ

39.ΧΑΡΑ

40.ΧΡΗΣΤΟΤΗΤΑ